Bijen en wespen

Bijen zijn sterk behaarde vliegende insecten die honing maken en voorraden aanleggen voor de winter. Ze leven van nectar en stuifmeel dat ze uit bloemen en planten halen en door speciale stukjes aan hun poten, blijft plakken. Bijen vormen een belangrijke rol bij de bestuiving van bloemen en planten. Binnen de bijenfamilie kan er onderscheid worden gemaakt tussen solitaire bijen (wilde bijen) die alleen leven en eusociale bijen (hommels en honingbijen) die in volken leven. Van de drie bijensoorten is de honingbij veruit de meest bekendste. Dit komt vanwege zijn herkenbare verschijningsvorm en zijn aanwezigheid in grote aantallen.

Ze worden veelal ingezet bij de bestuiving van gewassen en fruitbomen. Ook de hommel is een bij die in volken leeft en is te herkennen aan zijn langere geel met zwarte beharing. Van alle bijen zijn het alleen de vrouwtjes die steken. Dit doen zij met hun angel die aan haar achterlijf bevestigd zit. Deze angel bestaat uit weerhaken, die blijft steken in de huid van het slachtoffer. Als de bij zich na de steek los probeert te trekken, scheurt de angel met de gifblaas los van haar achterlijf. Dit betekent meteen het einde van haar leven. Omdat de gifblaas tot een minuut na de steek werkzaam blijft, is het van groot belang om de angel direct uit de huid te verwijderen.

Wat zijn wespen?

Wespen zijn geel/zwart gestreepte vliegende insecten met een smalle taille die alleen of in volken leven. Ze leven van nectar, honingdauw, luizen, stuifmeel, plantensap, vruchtvlees en sap van rijpe vruchten zoals peren en pruimen, maar ook van vloeibare zoete dranken of etenswaren zoals limonade of jam. Daarnaast zijn het ook vleeseters doordat ze andere vliegende insecten eten. Dit maakt wespen belangrijke insectenbestrijders. Wespen leven slechts een seizoen en leggen geen wintervoorraad aan. Bij wespen zijn het enkel de vrouwtjes die kunnen steken. Dit doen ze met hun zogenaamde naaldangel die, doordat het geen weerhaken heeft, niet achterblijft in de huid. Hierdoor verliest een wesp bij een steek zijn angel niet en is zij in staat om meerdere keren een steek toe te dienen. Vaak tot wel 10 keer! Bij een steek spuit een wesp kleine hoeveelheden gif in de huid van haar slachtoffer. Dit gif bevat lokstoffen waardoor andere wespen aangetrokken kunnen worden.

Wat is het verschil tussen bijen en wespen?
Bijen	Wespen
Forser en hariger van uiterlijk, bruin/geel gestreept Eten nectar, stuifmeel, honing Overwinteren Steken met angel met weerhaken Laat angel achter in de huid Overlijdt na de steek Zijn niet agressief	Smalle taille, geel/zwart gestreept Eten nectar, stuifmeel, zoete waren, fruit en andere insecten Leven een seizoen Steken met een naaldangel Laat geen angel achter en kan tot 10x steken Overlijdt niet na de steek Kunnen agressief zijn

Wanneer steken bijen en wespen?

Bijen en wespen steken veelal alleen als zij zich bedreigd voelen. Het uit angst bewegen van de armen, zorgt ervoor dat de bij en/of wesp zich bedreigd voelt en gaat steken. De angel dient ter verdediging van hun kolonie. Dicht en onbeschermd bij een bijenkorf, wespennest en bloementuin in de buurt komen, vergroot de kans op een bijen- of wespensteek. Ook het dragen van een sterk ruikend parfum en fel gekleurde kleding trekken bijen en wespen aan. Omdat voor de wespen het voedsel in de herfst schaarser wordt neemt de agressiviteit van wespen in die periode toe. Rustig blijven voorkomt de kans op een steek.

Symptomen bijen- en wespensteek

Per persoon kan verschillen hoe het lichaam reageert op een bijen- of wespensteek. De meest gangbare reactie van een bijen- of wespensteek is dat er een rode, jeukende zwelling ontstaat op de plaats van de steek. Hoe de huid opzwelt kan ook per persoon verschillen, maar vaak gaat deze irritatie snel over. Wanneer een bij of wesp in het gezicht, tong of hals heeft gestoken kan de reactie heviger zijn en kan een zwelling het ademhalen bemoeilijken. Raadpleeg in dit geval altijd een arts.

Een klein deel van de bevolking reageert uitzonderlijk heftig op een bijen- of wespensteek, doordat zij allergisch zijn voor bijen- of wespengif. Deze reactie kan enkel ontstaan wanneer de persoon al eens eerder in aanraking is geweest met het gif. Een allergische reactie kan in het meest ernstige geval tot een anafylactische shock leiden. Dit kan levensbedreigend zijn. Raadpleeg in dit geval altijd de hulpdiensten.

Symptomen van een allergische reactie op bijen- of wespengif zijn:

• Ernstige zwelling van de huid

• Roodheid

• Lage bloeddruk

• Duizeligheid en flauwvallen

• Opgezwollen gezicht en hals tong en lippen

• Ademhalingsmoeilijkheden (door slijmvlieszwelling met als gevolg vernauwde luchtwegen)

• Jeuk

• Braken

• Angst

Bijen- en wespensteken behandelen

• Bij het achterblijven van een angel is het belangrijk om deze direct te verwijderen. De gifblaas blijft namelijk tot een minuut na de steek werkzaam. Doe dit niet met duim en wijsvinger, omdat u er op die manier voor zorgt dat u nog meer gif in de huid duwt. Gebruik hiervoor de schraper (deze bevindt zich aan de zijkant van de hendel) op de ByeBites Gif-Weg

• Gebruik de ByeBites Gif-Weg Set om eenvoudig en pijnloos het ingespoten gif te verwijderen. Hoe sneller u hiermee start, hoe groter het effect

• Spoel het wondje, ontsmet het met een desinfecterend middel en dek het af met een pleister

• Bij jeuk, pijn en zwelling kunt u een koelspray gebruiken of geeft de koude toepassing van een koud warm kompres verlichting. Hiervoor kan ook een koude, natte doek gebruikt worden

• Probeer niet te krabben, dit kan namelijk een infectie veroorzaken. Voor het verlichten van jeuk kunt u de ByeBites Na de Steek Junior gebruiken welke geschikt is voor kinderen en volwassenen.

Neem direct contact op met een arts als u in de mond, tong of keel gestoken bent of als een allergische reactie vertoont. Deze arts kan een noodbehandeling uitvoeren, door één of meerdere injecties met adrenaline te geven. Een ziekenhuisopname behoort tot de mogelijkheden.

Mensen die weten dat ze een allergische reactie vertonen, doen er goed aan zich voor te bereiden op een eventuele volgende steek door middel van een noodset samen te stellen of door uw huisarts een noodset te laten voorschrijven. Deze set bestaat onder andere uit een automatische injectiespuit die bij toepassing tegen het dijbeen wordt gedrukt waardoor de naald er vanzelf uitspringt en de injectievloeistof (adrenaline) afgeeft. De huisarts kan hierover uitgebreid informatie geven en leren hoe u de spuit moet gebruiken.

Bijen- en wespensteken voorkomen

Het is heel eenvoudig om de kans op een steek van een bij of een wesp te verkleinen door op de volgende dingen te letten:

• Probeer nooit zelf een nest te verwijderen. Doe hiervoor een beroep op de brandweer of informeer bij de gemeente naar de afdeling ongediertebestrijding

• Bijen en wespen zijn in de omgeving van hun nest extra agressief. Blijf hier dan ook uit de buurt. Deze nesten bevinden zich vaak in holle boomstammen en houtstapels, maar kunnen ook rondom uw huis voorkomen

• Vermijd bijenkorven of bloementuinen die volop in bloei staan

• Bijen en wespen komen af op zoete geuren. Pas daarom op met bijvoorbeeld zoete dranken, ijs en fruit. Drink frisdrank niet uit een blikje. Als er een wesp of bij in zit, kan die in uw mond steken! Ook parfums, deodorant en zonnebrand hebben aantrekkingskracht

• Loop in de zomer nooit op blote voeten door een grasveld

• Draag bij voorkeur nauwsluitende kleding en draag geen felle of kleurige bloempatronen

• Insecten worden aangetrokken door transpiratievocht. Wees in deze gevallen extra alert

• Blijf altijd rustig en maak geen heftige bewegingen! Bijen en wespen steken alleen als ze zich bedreigd voelen. Als u ze met rust laat, gaan ze meestal vanzelf weer weg

• Gebruik een insectenwerend middel